INLEIDING

OUDE GRAFFITI

MODERNE GRAFFITI

NEO GRAFFITI

POST GRAFFITI

VAN 2D NAAR 3D-(illusie)

URBAN INTERVENTION

KUNSTENAARS

GENT

TREFWOORDEN

°Banksy °Basquiat °Blu °Bonom °Boulet °D*Face °Dtango °Gibson Peter °Haring °King Robbo °Koor °MBW

Keith HARING

°Reading, Pennsylvania 1958 - + New York 1990

De kunst die Keith Haring maakte wordt meestal popart genoemd, maar ook de termen graffiti-art en moderne kunst worden gebruikt.
Keith Haring was de oudste van vier kinderen. Al op jonge leeftijd was zijn liefde voor tekenen duidelijk. Zijn vader, die ook een soort stripverhalen tekende, bleek een belangrijke bron van inspiratie. Door boeken en musea maakte hij kennis met moderne kunst en Andy Warhol bleek van grote invloed te zijn.
Hij studeerde aan de Ivy School of Professional Art in Pittsburgh, maar voornamelijk het commerciële aspect van de opleiding bleek hem niet aan te spreken. Hij ging van school, maar hield niet op met tekenen. In 1976 had hij in Pittsburgh zijn eerste belangrijke tentoonstelling. Rond deze tijd werd ook zijn stijl duidelijk: abstracte figuren die oneindig in elkaar vallen en die enorme ruimtes kunnen vullen. Andere invloeden zijn: Pierre Alechinsky, Christo en Dubuffet. Vooral Christo's houding tegenover kunst sprak hem aan: kunst is voor iedereen, en niet alleen voor de elite.
In 1978, op 19-jarige leeftijd, nam hij de volgende stap: hij verhuisde naar New York en kreeg een beurs voor een studie aan "The School of Visual Arts". In de metro van New York ontdekte hij kunst in de graffiti die hij op de muren vond. Hij werkte hard op school en ontwikkelde een geheel eigen stijl van visuele communicatie door schilderijen, geluid en film. Hij maakte krijttekeningen in de metro op lege billboards en maakte tekeningen op straat. Hij droeg het niet-commerciële "kunst voor iedereen" idee uit, maar kreeg steeds meer bekendheid. Hierdoor blijkt het voor hem niet langer mogelijk zijn eigen werk te verkopen.
Galerie-eigenaar Tony Shafrazi werd de onderhandelaar voor Keith. Hij exposeerde in Shafrazi in 1982, met schilderijen, beelden, beschilderde stukken doek en on-site werk. De belangstelling was groot. In de jaren hierna schoot hij omhoog in bekendheid en heeft hij shows over de hele wereld.
Keith Haring maakte ook veel decoratieve kunst, bijvoorbeeld op vazen en T-shirts. In 1985 versierde hij het lichaam van zangeres Grace Jones.
In 1988 kreeg hij te horen dat hij aids heeft. Deze ziekte had al veel slachtoffers gemaakt onder de kunstenaars in New York. Hij overleed aan de ziekte in 1990.

boven

Jean-Michel BASQUIAT (Wikipedia)

°New York 1960 - + New York 1988

Amerikaans popart en graffitikunstenaar van Haïtiaanse afkomst. Hij heeft korte tijd samengewerkt met Andy Warhol.
Verguisd en geliefd in de kunstwereld is Basquiat op zeer jonge leeftijd door een overdosis aan zijn einde gekomen. Na zijn tijd als graffiti-artiest onder de naam SAMO (van "same old shit") heeft hij zeer explosieve ezelwerken geproduceerd. De New-York kunstscène in de jaren tachtig was niet bepaald verstoken van geld en er werden dan ook werken voor ongelofelijke bedragen gekocht en voornamelijk weer verkocht.
Aan de ene kant wordt Basquiat gezien als een soort "troetel-neger" van de kunstwereld, maar aan de andere kant heeft hij wel degelijk iets bijgedragen en wordt hij ook veel geprezen. Zijn naïeve stijl met elementen uit zijn eigen ervaring zijn zeer expressief en kleurrijk en met een grote mate van vrijheid geschilderd. Meestal zijn het grote formaten in acryl met daaroverheen lijntekeningen en teksten met oil-paintstick.
Hoewel zijn werk getergd kan overkomen, sijpelt er ook een bepaalde, haast kinderlijke, vreugde doorheen. Ook impliceert het door de snelle manier van werken een bijna chaotische snelheid, die nog versterkt wordt door de veelheid aan symbolen. Hoewel dit op het eerste gezicht vaak een sinecure en triviaal lijkt, zit er wel degelijk een doordachte lijn in.
Over het leven van Basquiat is in 1996 een film gemaakt door medekunstenaar Julian Schnabel met Jeffrey Wright in de hoofdrol. Andere rollen werden vertolkt door onder andere David Bowie, Gary Oldman, Dennis Hopper, Claire Forlani en Courtney Love.
De muziek bij de film werd verzorgd door John Cale (medeoprichter van de The Velvet Underground) en Julian Schnabel

boven

KOOR

Alias voor Charles Hargrove
Geboren in New York in 1963 en is een zuiver product van de South Bronx. Na zijn studies architectuur en grafische kunst lanceert hij zich in de graffiti art. Als "Graffiti writer" en stichtend lid van de Graffiti connection is Koor een van de meest interessante vertegenwoordigers van zijn generatie van de "Tag art". Hij hanteert de spuitbus zoals een dirigent het dirigeerstokje. Op zestienjarige leeftijd, na zijn overstap van muren op canvas, stelt hij tentoon bij Fashion Moda, de eerste galerie die zich interesseerde voor de artiesten van de Bronx. Daarna ging het richting East Village en de artistieke scène van Soho.
Vandaag werkt en woont Koor in België. Hij coördineert de uitvoering van zijn werken als de vertolking van een partituur.

links: "The Earth and the Wind", 200x700cm, mixed media op plastic, 786 cd-doosjes
rechts: "Cipho-Pyr-one", 1998, 213x440cm, spuitbus en marker op doek

boven

CRASH

Alias voor John Matos
Net als Koor werd hij in de Bronx NY geboren in 1961. Als 13-jarige begon hij met het spuiten op treinstellen en op muren van vervallen huizen.
In 1984 schilderde hij samen met Keith Haring muurschilderingen voor de "5/5 figuratie Libre Frankrijk/USA" in het Musee d'art Moderne de la Villa de Paris.

Werk van Crash dat diende als uitnodiging voor de eerste Belgische tentoonstelling in 1984 over graffiti, door galeriehouder Maurice Keitelman.

boven

BANKSY

Alias van de wereldbekende Britse kunstenaar.
Sommige bronnen spreken over Robin Banks als zijn echte naam, anderen houden het op Robin Gunningham, geboren in 1974 in Bristol.
Zijn werken zijn vaak politiek en humoristisch van aard. In zijn straatkunst combineert hij graffiti met een hem kenmerkende sjabloontechniek. Zijn straatwerk is te vinden in verschillende Europese steden maar ook buiten Europa zoals in de Palestijnse gebieden en de Verenigde Staten.
De boodschap is doorgaans pacifistisch, antikapitalistisch, antigevestigde orde en voor vrijheid. Hij schildert vooral dieren (zoals apen en ratten) en mensen (onder andere politieagenten, soldaten, ouderen, kinderen)
Een terugkerend thema in zijn werk is het aanpassen van bestaande kunst waardoor de aard van het stuk radicaal verandert.

Banksy komt vaak in het nieuws door zijn stunts:

    - in de London Zoo klom hij in het pinguïngebied. Hij schilderde er "We're bored of fish" op de muren in twee meter hoge letters.
    - in maart 2005: Banksy plaatste zijn werken ongezien in het Museum of Modern Art, het Metropolitan Museum of Art, het Brooklyn Museum en het American Museum of Natural History, alle in New York City.
    - mei 2005: hij schilderde een primitieve rotstekening waarop een menselijke figuur is afgebeeld terwijl deze een winkelwagentje voortduwt. Het lukte hem het schilderij ongezien op te hangen in het British Museum in Londen. Na ontdekking voegde het museum het schilderij toe aan de permanente collectie.
    - augustus 2005: schilderde negen werken op de Palestijnse zijde van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden, waaronder een schilderij van een ladder die helemaal tot bovenaan de muur doorloopt en een schilderij waarin kinderen een gat graven door de muur.
    - juni 2006: schilderde een naakte man hangend uit het raam van een slaapkamer op een muur in het centrum van Bristol
    - aug/sept 2006: Banksy verving ongeveer 500 kopieën van Paris Hiltons debuut-cd, in 48 verschillende winkels in Groot-Brittannië. Op de cd's die hij er voor terug plaatste stonden zijn eigen kunstwerken en muziekremixen van Danger Mouse. De nummers op de cd droegen namen als "Waarom ben ik beroemd?", "Wat heb ik bereikt?" en "Waarom besta ik?". Nog voor de winkels de cd's konden verwijderen waren er al verschillende gekocht door klanten. Op veilingwebsites zijn sommige exemplaren voor £750 verkocht.
    - september 2006: Banksy verkleedde een opblaasbare pop als Guantánamo Bay-gevangene en plaatste de pop bij een attractie in het Disney-themapark in Anaheim, Californië.

Over die laatste werken (muur Palestina) gaat het volgende verhaal:
bewoner: "Je schildert die muur, je maakt hem mooi"
Banksy: "Dank u!"
bewoner: "Doe dat weg, we willen die muur niet mooi!"

Film over Banksy versus Museum

boven

MBW

Mister BrainWash, alias Thierry Guetta.
Echt of fake?
Banksy himself?
In de film (documentair?) "Exit Through the Gift Shop" van Banksy wordt het verhaal verteld van een Fransman, Thierry Guetta, die op jonge leeftijd (zijn moeder stierf toen hij 11 was en hij hoorde het op school en is daarna nooit meer naar huis geweest!) terechtkomt in Los Angeles. Hij huwt, krijgt kinderen en heeft een shop in tweedehands kledij, waar hij spullen van 50$ verkoopt voor soms onwaarschijnlijke prijzen (5000$)
Op een dag krijgt hij een filmcamera (hij weet zelf niet meer van wie?) en begint er op los te filmen. Hij kan geen stap meer zetten zonder zijn camera. Zo komt hij in contact met de gekende streetart kunstenaar Shepard Fairey. Hij volgt hem dag en nacht en wordt naast zijn "filmer" ook zijn hulpje. Via Shepard komt hij in contact met meerdere straatkunstenaars en onder het mom van het maken van een documentair over straatkunst mag hij ook hen volgen en filmen. Met de duizenden videotapes gebeurt er echter niets, ze worden gewoon in vele dozen gestopt zonder er ooit nog naar te kijken.
Zijn grote wens is ooit in contact te komen met Banksy. Hij reist ervoor naar Engeland, maar kan de mysterieuze Banksy niet te pakken krijgen.
O ironie van het lot, nadat hij terug is in Los Angeles wordt hij opgebeld door Banksy himself die ook in LA is. Met de vraag om hem te vergezellen op zijn street art momenten. Hij mag enkel gefilmd worden op de rug en de handen.
Na vele maanden "eist" Banksy dat hij de "documentair" kan zien. Thierry Guetta slaat aan het monteren, lukraak grabbelend in zijn dozen met tapes zoals lotjes uit een trommel worden getrokken. Het resultaat is "Life Remote Control", het lijkt alsof iemand vanuit zijn zetel naar tv zit te kijken en om de paar seconden naar een andere zender zapt, met tussenin beelden van storingen. Hij reist ermee naar Londen om hem aan Banksy te laten zien. Banksy vindt het maar niets en stuurt Thierry terug naar LA met de "opdracht" zelf straatkunstenaar te worden en een kleine tentoonstelling te organiseren. Hijzelf herwerkt de film van Thierry (alsof deze al zijn dozen had meegebracht naar Londen!) Het resultaat is "Exit Through a Gift Shop".
In LA gaat Thierry aan het werk en noemt zichzelf MBW, Mister Brainwash. Hij gebruikt hiervoor dezelfde systemen van werken zoals hij ze jaren heeft gevolgd als "filmmaker" (sjablonen snijden, zeefdrukken maken op klein en groot formaat, stickers...) Hij neemt een 2de hypotheek op zijn huis, huurt een enorme, leegstaande studio af in Hollywood om daar zijn tentoonstelling te organiseren. Hij neemt een 20-tal medewerkers in dienst om de enorme hoeveelheid werken die nodig zijn om de ruimte te vullen, te maken. Hemzelf zien we merkwaardig genoeg nooit zelf aan het werk, tenzij hier en daar wat onbenullig spuitwerk.
En pech natuurlijk, enkele dagen voor de opening valt hij van een ladder terwijl hij bezig is met reclame spuiten voor "Life is Beautiful", de titel van de tentoonstelling.
Het "sprookje" krijgt een happy end. Op de valreep komt de tentoonstelling klaar (dit is nu eens geen fictie, vraag dat maar aan veel kunstenaars!) net voor de opening op 18 juni 2008. Waar MBW had gerekend op 500 bezoekers komen er op de opening alleen al 4000. Na één week heeft hij voor meer dan één miljoen dollar aan werk verkocht! De tentoonstelling was voorzien voor 5 dagen, maar blijf 4 maanden lopen. Op 14 februari (Valentijn?) 2010 opent de tentoonstelling ICONS in New York.

Reproductie links boven is zijn "tag", de man met zijn eeuwige camera.
Andere werken verwijzen vaak naar Andy Warhol zoals de reeks "Marilyn Jackson, Marilyn Nicholsen, Marilyn Spock...", Elvis, Campbell soup wordt Cambell spray...

website MBW, de moeite waard eens te bezoeken

boven

KING ROBBO

In één adem kunnen we hier ook King Robbo vermelden, gezien de reeds jarenlange strijd tussen beide graffitikunstenaars. Regelmatig worden werken van elkaar hetzij aangevuld met andere elementen, hetzij volledig overschilderd en herspoten.

boven

BONOM

Bonom (Vincent Glowinski, van Franse afkomst) wordt beschouwd als een vernieuwer van de Brusselse graffiti. De laatste vijf jaar duiken zijn kunstwerken overal in de stad op. "Doordat hij op grote hoogte werkt, meestal dieren afbeeldt en minder agressieve beelden gebruikt, vertegenwoordigt hij een nieuwe tendens", vertelt Sobolev. Enkele werken zijn goed ingeburgerde stadsbeelden zoals de vos aan het voormalige Rijksadministratief Centrum, de dinosaurus bij Bozar en het hoofd van zijn vader op een appartementsblok bij het station Kapellekerk.
De meeste eigenaars dienen geen klacht in, iemand deed zelfs een oproep om op zijn gevel een tweede werk te komen maken.
Toen de masturberende vrouw opdook op een gevel aan de Louizalaan kwam er wel protest, maar "bewijzen" dat dit werk van Bonom is, is uiteraard moeilijk. Straatkunstenaars signeren hun werken niet en kunnen steeds beweren dat het om een "copycat" (navolger) gaat.
In 2010 werd Bonom toch veroordeeld, hij kreeg een lichte werkstraf.

Het "leuke" is dat steden een budget voorzien voor het verwijderen van graffiti. Voor Brussel is dit bijvoorbeeld 200.000 euro. Grote tekeningen zoals deze van Bonom verwijderen zou direct een flinke hap uit dit budget halen. Het wordt vooral gebruikt om storende graffiti (beledigend, geen waarde, slogans...) te verwijderen van openbare gebouwen, verkeersborden en dergelijke.

Zie ook:
Filmbeelden Bonom op youtube

boven

BLU

Er is geen informatie te vinden over deze persoon of groep.
De beelden lijken echter wel van één en dezelfde persoon afkomstig, vaak nogal bloederige beelden met afgehakte handen en hoofden.

Animatiefilm van BLU gebaseerd op graffiti

In "navolging" van Jackson Pollock maakte een groep Berlijnse kunstenaars dit werk:

Ze goten enkele honderden liters milieuvriendelijke verf in verschillende kleuren op de straten die uitgaven op een druk kruispunt

boven

°Dtango °D*Face Gelijkaardige werken zijn deze van DTANGO en D*FACE:

D*face: een hele reeks spuitbussen werden met elkaar verbonden zodat ze met 1 druk allemaal tezelfdertijd spoten. Deze "installatie" werd aan een paal bevestigd en op een voorbijrijdende trein gespoten.

Dtango: sporen van skaters in een zwembassin

boven

GIBSON PETER

Canadees straatkunstenaar die het vooral heeft over de strijd tussen automobilisten en voetgangers. Zebrapaden worden door hem onder handen genomen.

boven

De Française Sandrine Estrade BOULET gaat de straat op om foto's te maken en deze worden dan bijgewerkt:

En tenslotte, als het tekenen niet zo goed wil meevallen kan men het nog steeds op een andere manier proberen!

boven