WINTERCIRCUS
Aan de overkant van de Parijsberg zie je de vroegere ingang van het Wintercircus
In 1878 brandde de katoenfabriek Van den Kerckhove af
Op deze plek (tussen Lammerstraat, St.-Pietersnieuwstraat, Korianderstraat en Platteberg) ontstond een wintercircus
De gekende rondtrekkende circussen met tent en woonwagens brachten hun spektakels enkel gedurende de zomermaanden (+ deel lente en herfst). De wintermaanden werden gebruikt voor herstellingen en het maken van nieuwe voorstellingen (clowns, acrobatie, dierentemmen...)
In maart 1894 werden de plannen bekend gemaakt voor een nieuwe evenementenhal als opvolger en tot 1914 de grote concurrent van het houten circus "De Drie Sleutels" of "de Hippodroom" dat in 1879 werd gebouwd in de Sint-Amandstraat. Het zorgde voor een harde concurrentiestrijd, maar had tot gevolg dat de meest vermaarde attracties naar Gent afzakten. Vandaar dat men ook sprak van de "ouden" en "nieuwen cirk"
Het gebouw werd opgericht in opdracht van de "Cercle Equestre Gantois" (jaja, de burgerij in Gent sprak toen nog volledig Frans), naar plannen van architect Emile De Weerdt. In 1920 werd het verwoest door een brand, enkel de voorgevel bleef behouden
Op zondagmorgen 12 december 1920, om kwart na drie, werden politie en brandweer gewaarschuwd dat brand was uitgebroken in "den Nieuwen Cirk". Toen de spuitgasten toesnelden stond gans het gebouw in lichterlaaie. Om 7u30 stortte de koepel in. Alles wat zich binnen bevond ging in de vlammen op, slechts de muren bleven overeind. De schade werd op twee miljoen frank geraamd. In 1923 werd het naar het ontwerp van architect Jules Pascal Ledoux terug opgebouwd en bood plaats aan 3.400 personen. De bouwmeester had als opdracht een theater te scheppen dat kon worden omgevormd in een circus met piste. Men slaagde in het opzet en het resultaat was een polyvalente zaal met prachtige versieringen en warme tinten, een podium op zijn Italiaans en een uniek gietijzeren jugendstilkoepel met glas
Het wintercircus werd niet alleen gebruikt als circus maar ook voor revues, variétéprogramma's en filmvoorstellingen.
De eerste versie van gebouw had 41 loges en 4 grotere VIP-loges. De gegoede burgerij ging binnen langs de Sint-Pietersnieuwstraat en het gewone volk langs de Lammerstraat. Na de voltooiing van het tweede gebouw was de toegang voor iedereen aan de Lammerstraat
Na de laatste circusvoorstelling (1944) sloot de "Nouveau Cirque" definitief zijn deuren
Vanaf 1947 werd de ruimte gebruikt als garage door de familie Mahy. In 1978 werd de garage gesloten, terwijl de familie Mahy het circus nog enkele decennia gebruikte als parkeergarage voor zijn oldtimers
Een deel van de collectie werd later overgebracht naar Autoworld in Brussel, een ander deel naar het museum Mahymobiles in Leuze-en-Hainaut. De nog bestaande voorgevel aan de Lammerstraat dateert van 1958
Sporadisch ging de zaal nog eens open voor bepaalde evenementen zoals in 2009 voor de fototentoonstelling van Stephan Vanfleteren
zie film op youtube over gebouw en tentoonstelling
Meer foto's
Het gebouw werd in 1978 beschermd. Het krijgt nu een herbestemming als multidisciplinaire zaal als onderdeel van het project "De Krook"
DE KROOK
Een groot deel van de site tussen Lammerstraat, Platteberg en Grote Huidevettershoek krijgt een herbestemming
Deze site had de naam Waalse Krook. "Krook", in het Gents "Kruuk" (een dubbele oo is in het Gents uu, zo konden Gentenaars weten of een woord met enkele o of met dubbele oo werd geschreven in de oude spelling: loopen = luupe, toonen = tuune, maar toren = tore, ne schuune tore = een schoone toren (waarvoor dialect toch nog goed kan zijn!)
En "ne kruuk" betekent een kreuk, die naam werd gegeven door die scherpe bocht die de (Munk)Schelde daar maakt om de Ketelvaart in te varen (= verbinding met de Leie aan de achterkant van het oud justitiepaleis)
"Waals" werd er aan toe gevoegd omdat het vooral Waalse binnenschepen waren geladen met steenkool die daar voorbij passeerden. Een zeer moeilijke bocht en gezien er minder sluizen waren in de binnenstad was de stroming daar vaak veel heftiger dan nu en liepen de schepen vaak averij op
Op deze plaats komt een volledig nieuw complex waar oa. de nieuwe stadsbibliotheek (nu nog aan het Woodrow Wilsonplein) zal gehuisvest worden.
Ook een digitale innovatiecluster rond media komt in de nieuwbouw. iMinds zal zowel in de nieuwbouw als in het gerenoveerde Wintercircus zijn intrek nemen. Het Wintercircus geeft ook onderdak aan iCubes, een bedrijvencentrum voor startende ICT-bedrijven en aan de Luisterpuntbibliotheek, een bib voor mensen met een leesbeperking. Het Vlaams Instituut voor de Archivering en Ontsluiting van het Audiovisueel erfgoed (VIAA) is ook een van de mogelijke bewoners van het Wintercircus
Het Gentse college van burgemeester en schepenen heeft op donderdag 23 oktober 2014 principieel de namen 'Nelson Mandelapromenade', 'Albertina Sisulubrug', 'Steve Bikobrug' en 'Miriam Makebaplein' vastgesteld voor de nieuwe weg, bruggen en plein in het project De Krook. Het college zal de gemeenteraad vragen deze namen ook principieel vast te stellen tijdens de zitting op 24 en 25 november, waarna een openbaar onderzoek kan worden georganiseerd vóór de definitieve vaststelling
zie De Krook, wat?
terug naar Parijsberg